تفاوت SD-WAN و MPLS چیست؟ برای پاسخ به این سؤال، باید بدانیم که SD-WAN یک شبکه مجازی لایهای است که قابلیت ترکیب انواع مختلف اتصالات و ایجاد تونلهای رمزگذاری شدهای را از طریق اینترنت فراهم می کند؛ در حالی که MPLS به عنوان یک شبکه خصوصی اختصاصی مبتنی بر سخت افزار، از اینترنت جدا شده و به صورت مستقیم از رمزگذاری پشتیبانی نمی کند. از این رو، امروزه به طور گسترده پذیرفته شده که SD-WAN در جنبههای اقتصادی، امنیتی و انعطاف پذیری از MPLS پیشی گرفته است.
در این مقاله، به بررسی تفاوتها، عملکردها و مزایای هر دو فناوری میپردازیم تا به شما در انتخاب بهترین راهحل برای شبکه کسب و کار خود کمک کنیم.
SD-WAN چیست؟
به زبان ساده، شبکه گسترده نرم افزار محور (SD-WAN) از مجازی سازی و تونلهای لایهای استفاده میکند تا ارتباط بین کاربران و بارهای کاری را در میان چندین سرویس حمل و نقل و انواع زیر ساختهای موجود مانند VPNها، اتصالات BroadBand اینترنت، LTE و اتصالات MPLS برقرار کند. علاوه بر این، با فاصله گیری تدریجی سازمانها از مراکز داده داخلی، SD-WAN با بهرهگیری از هدایت خودکار برای بهینه سازی ترافیک، به یک راه حل کارآمد برای جایگزینی اتصالات WAN سنتی تبدیل شده است.
SD-WAN چگونه کار میکند؟
برای درک نحوه عملکرد SD-WAN، باید توجه داشت که این فناوری از پروتکلهای مسیریابی Application-Aware برای بهبود عملکرد برنامهها استفاده میکند. افزون بر این، بیشتر راهکارهای SD-WAN لایههای مجازی را به شکل تونلهای رمزگذاری شده End-to-End ایجاد می کنند که از طریق این تونلها، یک مدیر مرکزی به صورت هوشمند هدایت ترافیک شبکه را در بهینهترین مسیرها در سراسر WAN بر عهده میگیرد. این ترافیک بر اساس سیاستهای سازمانی اولویت بندی شده تا بهترین کیفیت خدمات ممکن را فراهم کند.
تونلهای رمزگذاری شده و ایمن، امکان اتصال مستقیم کاربران و واحدهای سازمانی به سرویسهای ابری نظیر SaaS و IaaSرا فراهم کرده که باعث بهبود ارتباط و تجربه کاربری، کاهش سطح حملات و همچنین کاستن از هزینههای اضافی زیرساخت نسبت به معماریهای WAN سنتی یا هیبریدی می شود.
مطالعه بیشتر: SD-WAN چیست؟
MPLS چیست؟
MPLS (Multiprotocol Label Switching) پروتکلی برای شبکههای گسترده است که ترافیک را با استفاده از برچسبها (Label) به جای آدرسهای IP، به جهت تعیین کوتاهترین مسیر برای ارسال بستهها هدایت میکند. این پروتکل به جای ارسال هر بسته داده از یک روتر به روتر دیگر با Packet Switching، آن را برچسبگذاری کرده و مسیرش را کنترل میکند. همچنین هدف اصلی این پروتکل، انتقال ترافیک با بیشترین سرعت ممکن همراه با کاهش تأخیر روتر، بهبود کیفیت خدمات، کاهش Jitter و Packet Loss می باشد.
MPLS چگونه کار میکند؟
عملکرد MPLS (Multiprotocol Label Switching) باعث میشود روترها بیشتر شبیه سوئیچها عمل کنند. در این روش، ترافیک بر اساس برچسبها (Labels) هدایت میشود و نیازی به استفاده از آدرسهای IP برای مسیریابی نیست. در مسیریابی سنتی IP، هر روتر بهطور مستقل تصمیم میگیرد که ترافیک را به کدام گره بعدی (Next Hop) ارسال کند، اما در MPLS (Multiprotocol Label Switching)، ترافیک از طریق یک مسیر از پیش تعیین شده با برچسبهای مسیریابی (LSP یا Label-Switched Path) ارسال میشود. روترها فقط باید برچسبهای MPLS را تفسیر کنند و نیازی به بررسی کامل آدرس IP ندارند.
روترهای MPLS دادههای ورودی یا خروجی را برچسب گذاری و بستههایی با ویژگیهای مشابه را ترکیب کرده تا با استفاده از یک برچسب یکسان، از طریق همان مسیر از پیش تعیین شده (LSP)، ارسال شوند. در یک محیط سازمانی، این روش میتواند انواع ترافیک در لایه شبکه را بهشدت کاهش داده که این امر به کاستن از(Latency) کمک میکند.
MPLS همچنین میتواند یک شبکه را به چندین شبکه خصوصی منطقی با آدرسهای IP مشابه تقسیم کند. این روش به ارائه دهندگان خدمات بزرگ امکان میدهد که ترافیک WAN مدیریت شده چندین مشتری سازمانی را روی یک شبکه مشترک انتقال دهند.
به طور خلاصه، MPLS یک فناوری است که با استفاده از برچسبها به جای آدرسهای IP، ترافیک شبکه را از طریق مسیرهای از پیش تعیین شده هدایت میکند. این روش باعث افزایش کارایی، کاهش تأخیر و امکان مدیریت بهتر ترافیک در شبکههای بزرگ میشود.
مطالعه بیشتر: MPLS چیست؟
تفاوتهای SD-WAN و MPLS
یک شبکه MPLS برای ارائه مزایا در عملکرد و کیفیت خدمات (QoS)، به یک شبکه اختصاصی یا یک سرویس WAN مدیریت شده نیاز دارد. در نقطه مقابل، SD-WAN به شرکتها این امکان را میدهد که از هر شبکهای، از جمله اینترنت BroadBand استفاده داشته و با بهره گیری از سیاستهای نرم افزاری، بهترین مسیر برای هدایت ترافیک به وب سایتهای عمومی، برنامههای ابری و مراکز داده را انتخاب کنند. این ویژگی SD-WAN را نسبت به فناوری MPLS انعطاف پذیرتر و مقرون به صرفهتر کرده و در نتیجه برای کاربردهای مدرن مانند کنفرانسهای ویدیویی، VoIP، هوش تجاری و سایر برنامههای بلادرنگ (Real-time) مفیدتر می باشد.
SD-WAN به واسطه زیرساختهای نرم افزاری خود، فراهم سازی سادهتری را به همراه دامنه گستردهای از تنظیمات مهندسی ترافیک ارائه میدهد، به همین دلیل، SD-WAN از نظر امنیت نیز بهبود قابل توجهی نسبت به MPLS داشته است. ناگفته نماند که سیاستهای نرم افزار محوری که از طریق ابر ایجاد و اجرا میشوند، به شما کمک کرده تا ترافیک شبکه را با صرف نظر از مبدا یا مقصد آن، رمزگذاری کنید.
مزایای SD-WAN در مقایسه با MPLS
با استفاده از SD-WAN، امکان دسترسی به منابع با هر ترکیبی از اتصالات فراهم می شود، در حالی که MPLS نیازمند یک شبکه ثابت و اختصاصی است.این ویژگی باعث میشود SD-WAN نسبت به MPLS مزایای متعددی داشته باشد:
• کاهش هزینهها:
ترافیک WAN معمولاً با رشد استفاده از سرویسهای ابری افزایش یافته که باعث بالا رفتن مخارج آن میشود؛ به ویژه اگر مجبور به خرید سخت افزار جدید برای تأمین نیازهای پهنای باند بالاتر باشید، اما SD-WAN بر خلاف MPLS، با فراهم سازی شرایط برای استفاده از گزینههای مقرون بهصرفهای مانند اینترنت عمومی، هزینههای اضافی را کاهش می دهد.
• انعطاف پذیری بیشتر:
ایجاد تغییرات در زیرساخت مجازی شده معماری SD-WAN تنها چند دقیقه زمان میبرد، در حالی که تغییرات در شبکه MPLS ممکن است به دلیل پیچیدگی مدیریت فایروالها و حضور سایر دستگاهها در چندین Data Center و Branch ، ماهها طول بکشد.
• عملکرد بالاتر:
SD-WAN در کنار استفاده از هدایت هوشمند ترافیک برای اولویت بندی ترافیکهای حیاتی، تونلهای مستقیمی ایجاد میکند که باعث حذف مسیرهای برگشتی، کاهش تأخیر و بهبود تجربه کاربری میشود؛ این در شرایطی است که MPLS همچنان نیاز دارد تمام ترافیک را از طریق یک دروازه امنیتی مرکزی مسیریابی کند.
• سادگی بیشتر:
پیشرفتهترین راهحلهای SD-WAN دارای قابلیت (Zero-Touch Provisioning یا ZTP) هستند که نیازی به پیکربندی دستگاهها از قبل ندارد. همچنین ZTP، بر خلاف MPLS که نیاز به پیکربندی دستی و وابستگی به سخت افزار دارد، ارائه و پیکربندی هر روتر در WAN را به صورت خودکار انجام می دهد.
• امنیت مستحکم:
رمزنگاری تونلهای SD-WAN بهطور کامل از ابتدا تا انتها صورت گرفته و به راحتی با عملکردهای امنیتی ارائهشده از سوی ابر (Cloud-delivered Security Functions) ادغام می شوند تا کاربران و دادهها را بهعنوان بخشی از معماری SASE محافظت کنند؛ اما اتصالهای MPLS با وجود خصوصی بودن آن ها، ذاتاً ایمن یا رمزگذاریشده نیستند، بنابراین هر دادهای که از طریق MPLS انتقال یابد، در صورت نفوذ به اتصال، در معرض خطر قرار می گیرد.
مقایسه ویژگیهای SD-WAN و MPLS
ویژگی | SD-WAN | MPLS |
معماری شبکه | شبکه پوششی با استفاده از هر ترکیبی از اتصالات | شبکه زیرساختی با استفاده از مدارهای اختصاصی |
قابلیت گسترش پذیری | گسترش پذیری بالا به دلیل استفاده از اتصالات موجود | محدود به دلیل وابستگی به زیرساخت اختصاصی |
هزینه | استفاده از اینترنت Broadband مقرون به صرفه | استفاده از مدارهای اختصاصی گران قیمت |
بهینه سازی ترافیک | هدایت هوشمند، مسیریابی آگاه از برنامهها | محدود؛ نیازمند مسیریابی از طریق گیت وی امنیتی مرکزی |
امنیت و رمزگذاری | قابلیتهای داخلی | نیازمند راه حلهای الحاقی |
پیاده سازی و مدیریت | آسان برای استقرار و پیکربندی | نیازمند تخصص برای استقرار و پیکربندی |
پایداری و بازیابی | مکانیسمهای داخلی | متکی بر مدارهای پشتیبان اختصاصی |
کیفیت خدمات (QoS) | سیاستهای QoS پویا | پیکربندی QoS ایستا |
موارد استفاده از SD-WAN Zero Trust
1. ایجاد دسترسی مستقیم به اینترنت برای شعب
مدلهای شبکه و امنیت مستقر در محل (On-Premises) ، با انتقال برنامهها به فضای ابری و توسعه نرم افزارهای بومی ابری، کارایی کمتری پیدا میکنند. همچنین SD-WANبا معماری Zero Trust ، بهطور ویژه برای ارتقای عملکرد شعب طراحی شده و این امکان را میدهد که ارتباطات شعب با مقصدهای مختلف بهطور ایمن و مستقل از شبکههای زیرساختی انجام شود.
2. جایگزینی VPNهای Site-to-Site
استفاده از VPN یا گسترش شبکه WAN برای اتصال کاربران به برنامههای خصوصی ممکن است باعث افزایش ریسک حملات به شبکه شما شود. همچنین در معماری Zero Trust ، SD-WAN به پنهان سازی برنامهها از دسترسیهای غیرمجاز کمک کرده و در کنار آن Zero Trust Exchange دسترسی به موجودیتهای خاص را کنترل و محدود میکند. لازم به ذکر است که برای جلوگیری از گسترش تهدیدات در شبکه، همه موجودیتها باید قبل از دسترسی به منابع، از بررسیهای دقیق امنیتی(Identity, Context, Policy) عبور کنند.
3. کشف و کسب دید نسبت به Shadow IoT/OT
در زمان اتصال دستگاهها به شبکه که توسط تیم IT مجاز نشده و قابل شناسایی نیستند، ریسک آسیبپذیری افزایش یافته و سطح حمله(Attack Surface) شبکه گسترش مییابد. علاوه بر این، در مدل Zero Trust، SD-WAN با شناسایی و دسته بندی دستگاهها، تیم IT را در مشاهده بهتر رفتار آنها و تنظیم بهینه سیاستهای کنترل دسترسی(Access Control) یاری می رساند.
4. اتصال امن سرورها و IoT/OT با مدل Zero Trust
ارزیابی منظم و دقیق تجهیزات و فرآیندهای IoT/OT برای اطمینان از عملکرد بدون وقفه و جلوگیری از اختلالات ضروری است. همچنین Zero Trust SD-WAN بدون نیاز به نصب کلاینت و با استفاده از Jump Hosts و VPN ، دسترسی کاملاً ایزوله و بدون کلاینت را به سیستمهای هدف داخلی مانند Remote Desktop و Secure Shell (SSH) فراهم میکند.
5. پشتیبانی از ادغام و تملکهای بیدردسر
فرایند ادغام دو شبکه ممکن است مشکلاتی از جمله تداخل در IP Addressها، مسائل مربوط به Routing و افزایش سطح حمله(Attack Surface) شبکه ایجاد کند. با مدل Zero Trust SD-WAN ، امکان اتصال سریع و بدون اختلال شعبهها به برنامههای خصوصی در محیطهای مختلف در حالی فراهم میشود که شبکهها همچنان از هم جدا میمانند.
سوالات متداول
MPLS یا SD-WAN: کدامیک برای کسب و کار شما مناسبتر است؟
برای سازمانهایی که از برنامههای ابری مانند Microsoft 365 استفاده میکنند، مسیریابی ترافیک اینترنتی از طریق MPLS به یک Gateway اینترنت مرکزی بهوسیله معماری hub-and-spoke کافی نیس، زیرا این روش هم هزینهبر است و هم تأخیرهایی ایجاد شده کاهش بهرهوری و تجربه کاربری را در پی دارد. برای ارائه تجربه سریعتر به کاربران و پشتیبانی از برنامهها و خدمات ابری، ترافیک اینترنت باید بهصورت Local مسیریابی شود. به همین دلیل، بسیاری از سازمانها به سمت استفاده از SD-WAN رفتهاند تا اینترنت محلی را برای شبکه سازی توزیع شده در کسب و کارهای خود فراهم کنند.
آیا SD-WAN می تواند جایگیزن MPLS شود؟
بله، در بیشتر موارد امکان جایگزینی MPLS با SD-WAN وجود دارد؛ با این حال، سازمانهایی که دلایل خاصی برای ادامه استفاده از زیرساخت MPLS دارند، مانند الزامات انطباق یا محدودیتهای حریم خصوصی، میتوانند از SD-WAN برای بهرهبرداری از مزایای آن در سایر زمینههای عملیات خود استفاده کرده و در عین حال از مدارهای MPLS بهعنوان مسیرهای SD-WAN در صورت لزوم استفاده نمایند.
علت برتری SD-WAN نسبت به MPLS چیست؟
SD-WAN میتواند از هر ترکیب از اتصالات استفاده کند، در حالی که MPLS نیاز به اتصالات شبکه ثابت و اختصاصی دارد. این ویژگی باعث میشود که SD-WAN هزینههای کمتر، پیادهسازی آسانتر، پیکربندی منعطفتر و عملکردی بالاتر داشته باشد و امنیت قدرتمندی برای کاربران و بارهای کاری توزیع شده فراهم کند.
آیا SD-WAN و MPLS میتوانند بهطور همزمان استفاده شوند؟
بله، SD-WAN و MPLS میتوانند بهصورت مکمل یکدیگر عمل کنند، زیرا SD-WAN میتواند اتصالات MPLS را در لایههای مجازی خود ادغام کرده و از زیرساخت موجود MPLS برای بهرهبرداری بیشتر استفاده نماید؛ که در نتیجه این کار منجر به بهبود عملکرد و کاهش محدودیتهای MPLS میشود.