اکثر شبکههای کامپیوتری از یک الگوی ساده برای منتقل کردن یک نوع از سیگنال با استفاده از رسانه با پهنای باند baseband استفاده میکنند. بسیاری از نسخههای مورد علاقه خانواده اترنت بر پایه 10BASE5 دهه 1980به نمایش گذاشته میشوند. شبکههایی که از مودم برای زیرساختهای تلویزیونی استفاده میکنند (تلویزیون کابلی Cable TV )شبکه broadband گفته میشوند زیرا در آن userهای مختلف دادههای مختلفی را از روی یک رسانه انتقال میدهند (یعنی در broadband میتوان از روی یک کابل چندین موج انتقال داد) برعکس تلویزیونهای سنتی.
Broadband چیست؟
عموما واژه Broadband و Baseband را به ترتیب به معنی باند پهن و باند پایه میشناسند. اصلی ترین تفاوت در Broadband سیگنال ارسالی، بررسی شده و بعد ارسال می گردد. اما در Baseband سیگنال ارسالی بدون عملیات مدولاسیون بر روی رسانه انتقال قرار میگیرد یا به عبارتی در Broadband میتوان چندین سیگنال مختلف را بهطور هم زمان بر روی رسانه انتقال ارسال کرد ولی در Baseband در هر زمان فقط یک سیگنال قابلیت ارسال دارد. برای نمونه شبکه اترنت بهصورت Baseband و ADSL بهصورت Broadband کار میکند. باید توجه داشت که Bandwidth در سیستمهای Baseband محدود نشده است ولی در سیستمهای Broadband هر یک از سیگنالهای بررسیشده دارای پهنای باند مشخصی هستند.
واژه Bandwidth را به معنی پهنای باند می باشدو به تفاوت بين بالاترين و پايينترين فرکانسهایی كه یک سيستم ارتباطی میتواند ارسال كند را پهنای باند گفته میشود. بهعبارتدیگر منظور از پهنای باند مقدار اطلاعاتی است كه میتواند در یک مدتزمان تعیینشده ارسال شود. برای وسايل ديجيتال، پهنای باند برحسب بيت در ثانيه و يا بايت در ثانيه بيان میشود. برای وسايل آنالوگ، پهنای باند، برحسب سیکل در ثانيه گفته میشود.
دو روش برای ارسال اطلاعات از طريق رسانههای انتقالی وجود دارد كه عبارتاند از:
- روش ارسال باند پايه (baseband)
- روش ارسال باند پهن (broadband)
یک شبكه محلی LAN، كابلی كه كامپيوترها را به هم وصل میكند، فقط میتواند در یکزمان یک سيگنال را از خود عبور دهد، به اين شبكه یک شبكه baseband گفته میشود. بهمنظور عملی ساختن اين روش و امكان استفاده از آن برای همه كامپيوترها، دادهای كه توسط هر سيستم انتقال می یابد، به واحدهای جداگانهای به نام packet شكسته میشود.
قابل ذکر هست که سرویس اینترنتی Broadband به خاطر سرعت دسترسی سریعش عموما پرکاربردترین روش دسترسی به اینترنت می باشد.
معمولا این سرویس در 4 مدل ارائه می گردد:
- DSL یا (Digital Subscriber Line)
- فیبر نوری (fiber-optic)
- cable
- ماهوارهای (satellite)
DSL
سرویس اینترنتی DSL یا Digital Subscriber Line به کمک سیمهای تلفنی که در تماسهای تلفنی استفاده نمیشوند انجام میدهد و لذا هیچ نقصانی در سرویس تلفن به وجود نمیآورد. سرعتی که با استفاده از سرویس DSL به دست میآورید بسته به فاصله شما از مرکز سرویسدهی فرق دارد. هرچه فاصله شما از مرکز بیشتر باشد سرعت سرویس DSL کمتر و هرچه فاصله از مرکز کمتر باشد سرعت این سرویس بیشتر خواهد بود و این مسئله میتواند در تصمیمگیری درباره انتخاب بین سرویس DSL و اتصال Cable تعیینکننده باشد.
Cable
همیشه اتصال Broadband از نوع Cable توسط تولیدکنندگان تلویزیونهای کابلی محلی ارائه میشود. در این سرویس سرعت اتصال اینترنت بسته به تعداد کاربرانی که در هرلحظه از زمان از سرویس استفاده میکنند فرق دارد.
مثلاً در یک منطقه جغرافیایی خاص کاربرانی که از سرویس کابلی Broadband استفاده میکنند پهنای باند موجود را به اشتراک میگذارند که این موضوع باعث میشود هرچه کاربران بیشتری در سیستم فعال شوند سرعت اتصال کمتر شود. این مسئله بهخصوص در زمانهای اوج مصرف مثل اواخر بعد از ظهر و بعد از ساعات کاری که بیشتر افراد در آن ساعات به اینترنت وصل میشوند مشخص است.
فیبرنوری
جدیدترین و بهترین سرویس Broadband، فیبر نوری است که تاکنون سریعترین اتصال اینترنتی شناخته شده است اما با این حال این نوع سرویس اینترنتی هنوز آنقدر توانا نشده است زیرا مناطق سرویسدهی آن بسیار محدود است و از طرفی کامل نمودن سیمکشی فیزیکی کابلهای فیبر نوری زمانبر است. اما هر کجا که این سرویس قابلاستفاده باشد نهتنها قیمت آن با DSL و Cable رقابت میکند، بلکه سرعت اتصال آن نیز از هر دو سرویس بیشتر است.
ماهوارهای
آخرین و کندترین سرویس Broadband توسط ماهواره ارائه میشود. با وجود آنکه این فناوری جایگزین خوبی برای Dial-up و آن دسته از افرادی است که در مناطق روستایی زندگی میکنند، ولی هزینه نصب این سرویس نسبتاً زیاد است و هزینههای ماهانه آنهم با اتصال Cable و DSL رقابت میکند.
مرور کلی بر انواع سرویسهای Broadband
همیشه فواید زیادی در استفاده از سرویسهای DSL و Cable پنهان شده است ولی عموما این نوع اتصالات Broadband اکثریت پهنای باند بالاتری را در مقایسه با سایر اشکال دسترسی به اینترنت به وجود میآورند. این موضوع باعث می شود که کاربر درحالیکه در حال گشتوگذار در وب است، از سرویسهای دیگر اینترنتی نیز استفاده کند. مثلاً کاربر میتواند در حال گشتوگذار در وب، به آهنگهای آنلاین نیز گوش بدهد.
با یک اتصال Broadband شما می توانید تا تعداد زیادی بازی کامپیوتری را که نیاز به اتصال اینترنتی دارند انجام دهید. عموما شبکهبندی کامپیوترها به کمک اتصالات Broadband (چه به کمک مودمهای سیمی و چه بیسیم) سادهتر شده است. اتصالات Broadband در مقایسه با اتصالات قدیمی Dial-up خط تلفن شما را اشغال نمیکنند. درواقع استفاده از اتصال Broadband شمارا قادر میسازد که به یک سرویس تلفنی اینترنتی دست پیدا کنید و لذا دیگر هیچ نیازی به خطوط تلفنی قدیمی نداشته باشید. این در حالی می باشد که هزینه سالانه استفاده از سرویسهای Broadband در مقایسه با Dial-up بیشتر است اما با در نظر گرفتن فواید سرویس Broadband و راحتی استفاده از آن، ارزش این هزینه اضافه را دارد.
از جمله مزیت قابلتوجه اتصال Broadband آن است که دائم به اینترنت وصل هستید. در نتیجه خواهید توانست سریعاً به اینترنت محل کار خود وصل شوید و در ظرف چند ثانیه ایمیل ارسال کنید.
اگرچه سرویس اینترنتی Broadband کابلی یک اتصال اینترنتی پرسرعت به محسوب می شود، ولی سرعت آن به عوامل زیادی بستگی دارد.
پهنای باند یکی از عوامل مشخصکننده سرعت اتصال اینترنت است و با واحد bps یا بیت در ثانیه اندازهگیری میشود. هرچه جریان داده بیشتر باشد سرعت اتصال اینترنت بیشتر خواهد بود. در اتصالات Broadband پهنای باندی که ساپورت میشود معمولاً 300 کیلوبیت در ثانیه و یا بیشتر است درحالیکه در اتصالات قدیمی Dial-up این مقدار ماکزیمم 53 کیلوبیت در ثانیه است.
تأخیر (Latency) فاکتور بعدی در سرعت اتصال اینترنت است که بر سرعت اتصال اینترنت Cable تاثیر دارد. Latency به وقفههایی هستند که در پردازش دادههای شبکه رخ می دهند. به بیانی دیگر تأخیر یک شبکه کم است اگر تنها با تاخیرات زمانی کمی روبرو شود، و گفته میشود تأخیر یک شبکه زیاد است اگر آن شبکه از تاخیرات زیاد رنج ببرد. زمانی که تاخیرات خیلی زیاد شوند، ارسال دادهها باعث بروز یک گلوگاه میشود که مانع عبور دادههای زیاد میشود و این امر بهطور چشمگیری پهنای باند اتصال اینترنتی Cable را کم میکند. بنابراین حتی اگر پهنای باند اتصال Cable تنظیم شود، امکان دارد کارایی آن با بروز گلوگاههای دادهای و ورود تعداد زیادی از کاربران به سیستم کم شود.
در مورد نوعی دیگر از اتصالات Broadband یعنی DSL هم باید گفت که امکان دارد سرعت اتصال اینترنت با توجه به مقدار فاصله شخص سرویسگیرنده با مرکز سرویس، بهشدت کم شود. هرچه سرویسگیرنده از مرکز سرویس دور باشد سرعت اتصال اینترنت نیز ضعیف میشود.
یک اتصال Broadband پس از نصب همیشه روشن و برقرار است. این اتصال از طریق استفاده از یک کابل یا مودم DSL همیشه نگهداری شده و برقرار میماند. این ارتباط یا از طریق اتصال کامپیوتر به خروجی کابل در دیوار برقرار میشود (درصورتیکه از اتصال اینترنتی Cable استفاده شود) و یا از طریق اتصال مودم DSL به خط تلفن در صورت استفاده از سرویس DSL تنها زمانی که اتصالات از برق خارج میشوند ارتباط اینترنتی قطع میشود.
برخلاف سرویسهای Dial-up برای دسترسی به اینترنت لازم نیست که شماره تلفن خاصی را بگیرید. با تجهیز به سرویس Broadband، دسترسی به اینترنت بهسادگی و با دابل کلیک بر آیکون مرورگر اینترنتی دلخواهتانInternet Explorer ،Firefox ،Netscape و... اتفاق میافتد. صفحه وب پیشفرض شما باز میشود و میتوانید بلافاصله شروع به استفاده از وب کنید. کل این فرایند بسته بهسرعت کامپیوتر شما و عوامل دیگری که ممکن است باعث کاهش سرعت شوند نباید بیش از 10 تا 15 ثانیه طول بکشد.
از جمله ویژگیهای گوناگون خدمات پهنای باند که سازمانها و شرکتها از آن بهره میبرند:
- DSL یا (Digital Subscriber Line)
- دسترسی به اینترنت به صورت پیوسته و آنلاین از طریق شبکهی پرسرعت
- استفاده از پهنای باند به صورت اختصاصی توسط سازمان مشتری
- دسترسی به اینترنت دهها برابر سریعتر نسبت به استفاده از دسترسی به اینترنت از طریق شمارهگیری تلفن (Dial up) برقراری ارتباط میان شبکهی سازمان با واحدهای زیرمجموعه یا همکاران دیگر و ایجاد یکپارچگی میان سازمانهای دارای پراکندگی جغرافیایی و بهرهجویی از ویژگیهای این ارتباط
- استفاده از IP استاتیک اختصاصی
- تضمین 99% سرعت و متصل بودن توسط شرکت سرویسدهنده و امضای توافقنامهی سطح کیفی خدمات یا Service Level Agreement
- دسترسی به ابزارهای کارآمد برای نظارت و پایش استفاده از پهنای باند در سازمان
- توانا ساختن سازمان برای دادن دسترسی کارکنان خود به اینترنت از طریق شبکه که بنا بر پهنای باند مورد نظر است خدمات Leased Line که پهنای باندی در حد سیمهای مسی ارائه میکند و نیز wireless که پهنای باند بیشتری را پشتیبانی میکند